Gelişen Teknoloji İle Varis Tedavileri

Teknoloji öyle hızlı gelişiyor ki, takip etmekte tereddüt ettiğiniz anda geri kalmaya başlıyorsunuz. Bir kez geri kalınca da, hızına yetişebilmek için daha fazla zaman harcamanız gerekmektedir. Bir telefon aldığınız anda üst versiyonu çıkmaya hazır halde bekliyor. Sağlık sektörü de bu gelişimden, hızlı ilerlemeden payına düşeni almaktadır. En başta, gelişen bilgi erişim teknolojileri ve internetin yaygınlaşması ile her konudaki, tabi ki tıbbi konulardaki bilgiler, tedavi bilgileri de herkes tarafından, erişilebilir, değerlendirilebilir duruma gelmiştir. Bunu, hastalarımızın taleplerinden açık bir şekilde görüyoruz. Çoğu hasta bize ,istediği tedavi seçeneği ile başvurur; ben köpük tedavisi olmak istiyorum, ben radyofrekansla tedavi olmak istiyorum şeklinde..

Bunun iyi yönleri;hastanın hastalığı ve tedavileri konusunda bilgilenmiş olarak gelmesi ve en son teknikler konusunda ikna olmuş olması, kötü tarafı da ;eksik, yanlış bilgilenmelerin, bilgi kirliliğinin olabileceğidir. Bir diğer faydalı kısmı sağlık profesyonellerinin artık kendilerini gelişen teknolojinin gerisinde tutamayacağı, istese de istemese de teknoloji ve bilgi birikimi açısından kendisini geliştirmek zorunluluğunu hissetmesidir.

Bugün Bakırköy’de varis tedavisi alan bir hasta internete bağlanarak bu tedavinin güncelliği, dünyadaki durumu ve son gelişmeler hakkında bilgi alabilmektedir.

Şimdi biraz da gelişen teknolojilerin varis hastalığındaki etkilerini görelim:

VARİS BİR HASTALIK DEĞİL GÖRÜNÜMDÜR :

‘Varis Hastalığı’ tabiri, kullanım kolaylığı sağlamaktadır. Aslında hastalığın temelinde çoğunlukla toplardamar kapakçık yetersizliği bulunmaktadır. 6 evrede inceleyebileceğimiz toplardamar yetersizliğinin ilk iki aşamasında altta yatan kapakçık yetersizliği ilerlememişken de ,örümcek varis denilen kırmızımsı kılcal varisler, retiküler denilen mavimsi ciltaltı varisleri görülebilir ve bunlar da ağrı,kaşıntı ve kramplara neden olması ve görünüm kirliliği yaratması nedeniyle tedaviyi haketmektedir. Çoğunlukla bunlar için en iyi tedavi köpük ile skleroterapi (kurutma) olmaktadır.

Varisli damar ;genişlemiş, elastikiyeti bozulmuş ,kıvrıntılı ve görünür hale gelmiş, bazen cild yüzeyini aşmış olan hastalıklı damar için kullanılan bir kelimedir. Bu damar içinde fazla miktarda kan birikmesi ve buna bağlı ağrı , kramp, kaşıntı , yorgunluk hissi oluşur.

VARİSE NEDEN OLAN TOPLARDAMAR YETERSİZLİĞİ AYNI ZAMANDA BİR MESLEK HASTALIĞIDIR

Varis, kadınlarda erkeklere göre 3 kat fazla görülür. Hamilelik döneminde; artan progesteron hormonu ve vücüt sıvı oranı, kabızlık, fazla kilolar ve büyüyen rahimin karın içi damarlara baskı yapması neticesinde daha fazla görülür. Yaşlanmakla birlikte azalan kas tonusu da toplardamarlar üzerindeki destekleyici gücün azalmasına neden olarak varisleri uyaran bir dönemdir. Obezlik, kabızlık , toplardamar içindeki tansiyonu arttırarak varis oluşumuna risk oluşturur. En önemli varis gelişim nedenlerinden birisi de ailesel yatkınlık olmasıdır. Aile bireyleri arasındaki yapısal ve metabolik benzerlikler bunda etkili olabilmektedir.

Ayakta durarak ve oturarak uzun saatler boyunca çalışan kişiler de varis hastalığı için risk altındadırlar. Dönerciler, berberler, tezgahtarlar, kuaförler, hemşireler, cerrahlar, masabaşı işler yapan memurlar, fabrikada ayakta veya oturarak sabit şekilde çalışanlar, fırıncılar, öğretmenler gün boyunca normalin ötesinde dikey pozisyonda kalarak toplardamar içindeki basıncın artmasına ve varisin her formuyla karşılaşmaya adaydırlar. Bu haliyle ,toplardamar yetersizliği ve onun yüzeydeki görünümü olan varisler aslında bir meslek hastalığı olarak görülebilir. İşyeri hekimlerinin de işe giriş muayenesi ve peryodik muayenelerde bu hususları da dikkate alması ve gereğinde ,toplardamar yetersizliği ve hastalığın formları hakkında ileri bilgilenme için hastalarını bir kalp ve damar cerrahi uzmanına yönlendirmesinde fayda vardır. Mesleki yatkınlığı olan kişilerde bir de ailesel yatkınlık, kabızlık, obezite, hamilelik, doğum kontrol hapı kullanımı, yaşın ilerlemesi gibi faktörler de eklenirse varis hastalığı ve kronik toplardamar yetersizliğinin ileri formları ile karşılaşmak kaçınılmaz olur. Bu ileri formlarda bacak cildinde koyu kahverengi renk değişimi, ciltte ödem ve kalınlaşma, yara açılması görülebilir. Bu aşamalarda tedavi daha karmaşıktır ve hayat kalitesini ciddi oranda düşüren bir hale gelir.

TEDAVİDEKİ YENİLİKLER NELERDİR?

Eskiden varisler için ya ilaç ve varis çorabı verilir, ya da ameliyat yapılırdı. Halen bu metodları uygulayan hekimler az değildir.Hasta ameliyat için hastanede birkaç gün geçirir, çıktıktan sonra da işyerinden izinli olması, bir süre evinde dinlenmesi istenirdi. Zaten ağrıları ve bacağında oluşan hematom ve şişlikler, çalışmasına izin vermezdi. Artık hızlanan ve değişen yaşam koşulları, maalesef çalışan kişinin hastalık sebebiyle işinden uzun süre ayrı kalmasını telafi edememektedir. Bu durumda hastalar da tedavilerini ertelemekte ve bunun karşılığı ona kronikleşmiş ve tedavisi daha karmaşık hale gelmiş hastalık olarak geri dönmekteydi.

Bugün uygulanan yöntemlerle hastalarımız işyerinden izin almadan tedavilerini olabilmekte ve işine, hayatına, kaldığı yerden devam edebilmektedir. Günümüzde varisli damarlar ağrısız, ameliyatsız, anestezisiz,hastanede yatmaya veya kalmaya gerek kalmadan, işgücü ve zaman kaybına neden olmadan tedavi edilmektedir.

Bugün Amerika’da, Almanya’da, İngiltere’de, dünyanın bilimsel olarak en gelişmiş sayılan ülkelerinde bir doktora varis teşhis ve tedavisi için gittiğinizde hangi yöntemlerle tanı konuyor ve tedavi uygulanıyorsa Bakırköy’de varis tedavisi için o yöntemler uygulanmaktadır, ya da İzmir’de, Kadıköy’de, Bursa’da. Hem de daha ucuz ve daha kaliteli haliyle. Bunlar yurtdışından Ülkemize gelerek tedavi olan hastaların tecrübesiyle bilinmektedir. Ülkemiz her geçen gün Sağlık Turizmi açısından giderek yükselen bir değer haline gelmektedir.

Bu ameliyatsız tedavi yöntemleri en yeniden itibaren şunlardır:

1-YAPIŞTIRMA İLE VARİS TEDAVİSİ (ÖĞLEN ARASINDA VARİS TEDAVİSİ)
Yapıştırma tedavi yöntemi, yurtdışında öğlen arasında varis tedavisi sloganıyla , ülkemizde de 5 dakikada varis tedavisi sloganıyla ünlenmiştir. Gerçekten de işlem 5-15 dakikada tamamlanmaktadır. Kılcal, yüzeyel varisler için değil daha derindeki Safen ven dediğimiz kapakçık yetmezliği ile varislere neden olan büyük damarların tedavisinde kullanılmaktadır. Eskiden günlerce hastane ve evde dinlenme ihtiyacı gerektiren bir tedavi şekli için bugün sadece öğle arasında ayrılacak 15 dk. lık bir zamanla bunun gerçekleştiriliyor olması gerçekten bir dönüşümdür.

Muayenehane koşularında yapılabilir, ön hazırlık, anestezi, kesi, dikiş olmaz. Hasta tedavisini olur ve işine geri döner. Tedavi için biyolojik uygunluğu olan zamk kullanılmaktadır. Diğer tedavilere nazaran daha az varis çorabı kullanır hasta veya hiç kullanmaz. Isısal bir işlem olmadığı için lazer ve radyofrekansta kullanılan tümesan uygulaması ve işlem sonrası ağrı olmaz.Hasta konforu açısından en iyi yöntemlerdendir. Şu andaki en büyük sıkıntı her sigorta şirketi tarafından geri ödemesi olmadığından nisbeten pahalı olmasıdır.

2- MOCA , TİTREŞİMLE VARİS TEDAVİSİ :
Bu yöntem de yapıştırma gibi büyük safen venleri tedavisinde kullanılır. Hastaya lokal anestezi yapılarak hastalıklı damarın içine kateter (tedavi için kullanılantel) gönderilir ve bu kateterle bir yandan kurutucu ilaç verilirken bir yandan da kateterin ucunun damar içindeki dönme hareketi ile damarın kapanması sağlanmış olur. Hastalar kateterin dönme hareketini titreşim olarak algıladıklarından , titreşimle varis tedavisi olarak popüler olmuştur. Tedavi sonrası hasta hemen işine evine dönebilir, hayatını kısıtlamasına engel yoktur. 15 gün kadar varis çorabı kullanması gerekebilir. Bu tedavi için de sigorta ödeme problemi mevcuttur. Hasta çoğunlukla tedavinin ücretini kendisi ödemek zorunda kalır.

3-EVRF / Endovenöz Radyofrekans Ablasyon:
Lokal anestezi ile yetersizlikli büyük damarların içine radyofrekans kateteri gönderilerek, radyofrekans ısısı ile damarın yakılması ve kurutulması işlemidir. İşlem sırasında çevre dokuları ısı etkisinden korumak için tümesan denilen bir sıvı ile varisli damar çevre dokulardan izole edilir.Hastanede kalmaya veya işlem sonrası dinlenme peryoduna ihtiyaç olmaz.

3-EVLA : Endovenöz Lazer Ablasyon Lokal anestezi ile yetersizlikli büyük damarların içine lazer kateteri gönderilerek,lazer enerjisi ile damarın yakılması ve kurutulması işlemidir. EVRF da olduğu gibi, çevre dokuları ısı etkisinden korumak için tümesan denilen bir sıvı ile varisli damar çevre dokulardan izole edilir.Hastanede kalmaya veya işlem sonrası dinlenme peryoduna ihtiyaç olmaz.

4-KÖPÜK SKLEROTERAPİ:
Köpük tedavisi olarak popülerize olmuştur. Hem yetersizlikli büyük damarların hem de yüzeyel varislerin ve kılcalların tedavisinde kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemde lokal anestezi bile gerekmez. Ağrısızdır. Tıpta 60 yıldan fazla süredir kullanılan bir tekniktir ve son 15-20 yıldır da kılcal ve büyük varisli damarların kapatılmasında başarıyla kullanılan yöntem olmuştur. Hastalıklı damarın iç yüzeyini etkileyerek kurutulmasını sağlayan bir ilacın damar içine enjekte edilmesiyle tedavi süreci başlar. Çok yaygın varislerde seanslar ile uygulanan bir yöntemdir. Hastanın işini veya sosyal hayatını kısıtlamayı gerektirmez. Tedavi sonrası hastalar işlerine dönebilirler.

5-MİKROFLEBEKTOMİ:
Yüzeyel varislerin ve yumaklaşmış pake adı verilen varis yığınlarının tedavisinde kullanılan bir mikrocerrahi yöntemidir. Lokal anestezi altında uygulanır. Hastanede kalmaya , yatmaya ihtiyaç olmaz. Özel aletlerle iğne deliği kadar noktalardan varisli damarın çıkarılması işlemidir.Dikiş gerektirmez, iz bırakmaz, lokal uyuşturma ile yapılır. Dikişşiz, kesisiz sadece lokal anestezi ile yapılan bu yöntemde tek seferlik uygulama ile hasta çok büyük pake yumaklarından kurtulabilir.

Bu beş tedavi yöntemi ile hastaların %95-99 gibi bir oranının tedavisi gerçekleştirilebilir. Kalan %1-5 hastaya klasik cerrahi uygulamalar gerekebilir. Bu uygulamalar da eskiden farklı olarak daha küçük kesilerle ve hastanın anatomik yapısına daha uygun şekilde yapılmakta ve bazen bu mikrocerrahi yöntemler yukarıdaki yöntemlerle de kombine edilebilmektedir.

VARİS TEDAVİ YÖNTEMİNİN SEÇİMİ
Yukarıda bahsettiğimiz yöntemler tek başına veya diğerleri ile kombine edilerek kullanılabilir. Varis hastalıkları ve tedavilerinin uzmanı olan Kalp damar cerrahınca yapılan muayene ve değerlendirme neticesinde , cerrahın veya daha ileri değerlendirme için yönlendireceği radyoloğun yapacağı dopler ultrasonografi tetkiki neticesinde ne tarz bir tedavi uygulanması gerektiği hastanın hastalığına göre belirlenir. Hastalık standart şekilde ortaya çıkmadığı gibi tedavi de standardize edilemez.

VARİSLE İLGİLİ DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR
1-Yazın varis tedavisi olmaz: Bu yanlış bir anlayıştır. Her mevsimde varis tedavisi olur. Mevsimsel değişikliklerin tedavinin etkinliği üzerinde etkisi yoktur. Ancak skleroterapiden sonra kısa süreli olarak (15 -30 gün) tedavi bölgesinin güneş ışığına maruz kalmasını önlemek istememiz ve kısa süreli varis çorabı kullanım ihtiyacı olması (3-10 gün) bu anlayışın ortaya çıkmasına neden olmuştur.Bu sürelerin sonunda hastalarımız tatillerine devam edebilir ve yazın tadını çıkarabilir.

2-Tedavi yaptırsam da yeniden varisler çıkar, o zaman tedavi boşuna olur: Eğer doğru tedavi yöntemi uygulanır ve hasta da varis risklerini ortadan kaldırma konusunda özen gösterirse tekrar varis çıkması mümkün olmaz. Genellikle tekrarlamanın sebebi sebebe yönelik değil görüntüye yönelik tedavinin uzmanı olmayanlarca yapılmasıdır.

3-Her doktor varis tedavisini yapabilir: Hayır. Varis hastalıkları ve tedavileri konusunda yıllarca eğitim almış ve bu konularda tedaviler uygulamış olan kalp ve damar cerrahi uzmanları bu hastalığı en doğru şekilde tedavi edeceklerdir.

4-Variste iptal edilen damarlar sonra kalp ameliyatında kullanılıyormuş: Varisli hale gelmiş , genişlemiş olan damarlar, kalp ameliyatında kullanılamaz, onun alternatifi olan damarlar vücudumuzda vardır. Ancak işinin uzmanı olmayan ve bu damarların kalp ameliyatındaki kıymetini bilmeyenlerce vaktinden önce ve abartılı şekildeki tahribatı da az rastlamadığımız bir durumdur. O nedenle doğru zamanda ve doğru tedavinin alınması çok önemlidir.

5-Varis çorabı ve ilaçlar kullandım, varislerim geçmedi: Varis çorabı ve ilaçlarla gerçek bir tedavi sağlanamaz. Bunların kullanım amacı şikayetlerin iyileşmesi, ortaya çıkmaması ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaktır. Ayrıca bazı tedavilerde destekleyici olarak da kullanmaktayız.